|
– The usage of the adverbs פֿאָרט and דאָך overlaps considerably.
– They can be stressed or unstressed with different meanings.
– Sometimes they even appear together in the middle (not in the beginning) of a phrase: דאָך פֿאָרט… In such combinations, the דאָך is always unstressed.
1. ‘after all,’ ‘as you know,’ ‘obviously’ (unstressed) - דאָך
משהלע איז דאָך צו יונג צו פֿאַרשטיין.
[MÓYShELE IZ DOKh TSU YUNG TSU FARShTÉYN.]
[After all,] Moyshele’s too young to understand.
וווּ איז יאַנקל ערגעץ אַוועק? כ׳האָב אים דאָך ערשט דאָ געזען.
[VU IZ YANKL ERGETS AVÉK? Kh’HOB IM DOKh ERShT DO GEZÉN.]
Where did Yankl go off to? [After all,] I just saw him here.
מלכּה זאָרגט זיך וועגן דעם עקזאַמען, כאָטש זי קען דאָך זייער גוט דעם מאַטעריאַל.
[MÁLKE ZORGT ZIKh VEGN DEM EKZÁMEN, KhOTSh ZI KEN DOKh ZÉYER GUT DEM MATERYÁL.]
Malke’s quite nervous about the test, although she [obviously] knows the material very well.
די באָבע איז דאָך געווען שוואַך, איז זי אַ גאַנצן טאָג נישט אַרויס פֿון בעט.
[DI BÓBE IZ DOKh GEVÉN ShVAKh, IZ ZI A GANTSN TOG NIShT ARÓYS FUN BET.]
My grandmother was weak [as you know], so she didn’t get out of bed all day.
2. ‘in spite of everything,’ ‘still and all,’ ‘all the same,’ ‘yet,’ ‘nevertheless’ (stressed) -
דאָך; פֿאָרט; דאָך פֿאָרט
כאָטש דאָבע איז נישט פֿאַרמעגלעך גיט זי פֿאָרט ‹דאָך/דאָך פֿאָרט› אַ סך צדקה.
[KhOTSh DÓBE IZ NIShT FARMÉGLEKh GIT ZI FORT <DOKh/DOKh FORT> A SAKh TSDÓKE.]
Although Dobe isn’t well-off, she still gives a lot to charity.
מע האָט געוווּסט און פֿאָרט ‹דאָך› האָט מען געשוויגן.
[ME HOT GEVÚST UN FORT <DOKh> HOT MEN GEShVÍGN.]
People knew and still they stayed quiet.
דאָס עסן האָט זיך אַ ביסל צו לאַנג געקאָכט; פֿאָרט ‹דאָך› איז דער מאכל געווען געשמאַק.
[DOS ESN HOT ZIKh A BISL TSU LANG GEKÓKhT; FORT <DOKh> IZ DER MAYKhL GEVÉN GEShMÁK.]
The food was a little overcooked, but the dish was still delicious.
חיים איז געווען פֿאַרקילט; פֿאָרט ‹דאָך› איז ער געפֿאָרן צו דער אַרבעט.
[KhÁYEM IZ GEVÉN FARKÍLT; FORT <DOKh> IZ ER GEFÓRN TSU DER ÁRBET.]
Khayem had a cold, but he went to work anyway.
קיין נאָבל־פּרעמיע האָט מען מאַהאַטמאַ גאַנדהין נישט פֿאַרטיילט; פֿאָרט ‹דאָך› האָט ער עס כּשר פֿאַרדינט.
[KEYN NÓBL-PRÉMYE HOT MEN MAHÁTMA GÁNDHIN NIShT FARTÉYLT; FORT <DOKh> HOT ER ES KÓShER FARDÍNT.]
Mahatma Gandhi never received the Nobel Prize, though he certainly earned it.
געלע האָט פֿאַרשטאַנען אַז די נסיעה וועט זײַן סכּנהדיק, אָבער פֿאָרט ‹דאָך› האָט זי געוואָלט פֿאָרן.
[GÉLE HOT FARShTÁNEN AZ DI NESÍYE VET ZAYN SAKÓNEDIK, ÓBER FORT <DOKH> HOT ZI GEVÓLT FORN.]
Gele understood that the trip was dangerous, but she still wanted to go.
| 
